Bij het begeleiden van kinderen met autisme wordt vaak (meteen) aan professionele begeleiding gedacht. In het begeleiden naar zelfredzaamheid en het aanleren van vaardigheden kunnen ouders ook veel bereiken met hun kind. Zo hebben mijn ouders me leren fietsen en veters leren strikken.
Dit soort zaken horen bij de opvoeding en is de eindverantwoordelijkheid van de ouders. Wat niet wil zegen dat ze er alleen voor hoeven te staan.

Autistische kinderen en jongeren hebben vaak meer oefening en begeleiding nodig dan de meeste andere kinderen. (Niet allemaal, maar veel van hen leren vaardigheden stap voor stap) Daarnaast hebben ze een andere gebruiksaanwijzing. Wat bij andere kinderen werkt, slaat bij hen niet aan of werkt zelfs averechts.
Vaak krijg je te maken met verwachtingen van school en/of de buitenwereld over hoe je kind zich zou moeten ontwikkelen.
Daarnaast moet je talloze brandjes blussen, problemen tackelen. Het leerproces gaat gepaard met hindernissen.
Lees hier meer over hoe je een autistisch iemand helpt:
afwijkend-en-toch-zo-gewoon.nl/hoe-help-je-een-autistisch-persoon-7-tips/

Vergelijken

Sommige ouders vergelijken hun kinderen met andere kinderen. Dat kan je al onzeker maken. Helemaal als het kind zich niet volgens het boekje ontwikkelt, op sommige vlakken zich trager ontwikkelt.
Een open houding, het kind zien zoals het is en wat hij nodig heeft, is belangrijk. Wat heeft hij nodig om zich goed te kunnen ontwikkelen?
Uiteraard kun je je kind vaardigheden aanleren, zoals leren fietsen, veters strikken.
Als je dat prima afgaat, waarom zou je dan een duurbetaalde coach inschakelen?
Een goede richtlijn hierin is: wat je zelf kunt dat doe je ook zelf en waar je kind in vastloopt en waar je als ouder geen vat op hebt, daar schakel je hulp bij in.
Iets wat we kleine kinderen ook al leren als het goed is: Wat je zelf kunt doe je zelf.
Kijk vooral naar wat goed gaat. Daarmee versterk je het zelfvertrouwen.

Richting

Afbeelding van Xuan Duong via Pixabay

Als de jongere doet waarvan hij houdt, geeft dat zijn leven richting, een doel en betekenis.
Met sporten zie je vaak dat ouders hun eigen kinderen gaan coachen. Die zijn vaak nog fanatieker dan de trainer. Hoewel de tijd die je samen doorbrengt en samen aan een doel werkt zeker een verdieping kan geven in de band met je kind, kan het je ook van elkaar verwijderen.
Het is vaak een zoektocht om hier een weg in te vinden.
Als ouder ben je nauw op je kind betrokken. Dat kan ook een valkuil zijn. Een hulp-verlenersrelatie met je kind is niet altijd een goed idee.
Zowel jij als je kind kunnen dingen eerder persoonlijk nemen.
Een ander uiterste is alles uitbesteden. Sommige mensen denken dat een autistisch persoon per definitie levensbrede professionele hulp en begeleiding nodig heeft.

Valkuilen

De jongere kan het gevoel krijgen dat er wel iets heel ergs mis met hem is, als voor alles wat hij wil leren , wat hij wenst of nodig heeft, professionele hulp wordt ingeschakeld.
Een goede coach kan wel een frisse blik werpen op de situatie. Ouders en kind zitten vaak verwikkeld in elkaars doen en laten. Een coach kan bijvoorbeeld ‘ondertitelen’ wat er gebeurt tussen ouder en kind en wat voor wisselwerking er is tussen hen.
Veel jongeren hebben behoefte op een vertrouwensrelatie met iemand anders dan hun eigen ouders, met wie ze al dag en nacht samenleven.
Vaak kom ik (op internet) ouders tegen die zichzelf mantelzorger noemen, omdat ze een autistisch kind hebben. Er zijn ouders die hun eigen kinderen benadelen, zonder dit te beseffen. Bijvoorbeeld het autistische kind overal de schuld van geven. Hij kan het nooit goed doen in hun ogen. Daar ben je als ouder zelf bij. Je hebt zelf invloed op hoe je je leven indeelt.
Broers en zussen kunnen achtergesteld worden, doordat zij te weinig aandacht krijgen. Zij hebben evengoed behoeften en gevoelens.
Het is belangrijk om ook de andere kinderen aandacht te geven en niet alleen met het autistische kind bezig te zijn.
Een kind is bijzonder om wie hij is, niet vanwege zijn autisme.
We leren kleine kinderen al dat we eerlijk moeten delen en op ons beurt moeten wachten. In welke situatie spreek je zelf voor je beurt? Bijvoorbeeld door iets voor je kind in te vullen, namens hem of haar te spreken zonder zijn mening te vragen?

Commitment

In welke situatie deel je zelf niet eerlijk? (Aandacht en tijd)
Als je motivatie om je eigen kind te coachen erg sterk is en je wilt dit commitment maken, let dan op het volgende:
Baken de momenten af dat je coachend bezig bent. Blok bijvoorbeeld samen met je kind een paar uur in de week dat je samen werkt aan een doel. Bijvoorbeeld zelfstandig leren reizen, huiswerk inplannen en ook sociale contacten aangaan. Voor zowel de ouder als de jongere is dit een hele discipline. Wat doe je als je kind het niet eens met de doelen die je stelt? Of de manier waarop naar het doel toegewerkt wordt? Alleen als het de jongere zelf achter het doel staat, kan het hem voldoening geven.
Een meningsverschil kan het hele coachingstraject laten mislukken.
Wil je je kind motiveren, is het belangrijk dat het zijn doel is! Of hij er tenminste achter staat. Stel je wilt dat hij zijn huiswerk beter leert plannen, terwijl hij zelf vriendschappen wil maken. Een sociaal leven is belangrijk voor de emotionele ontwikkeling en daarmee de hele ontwikkeling.
Mogelijk kun je samen aan beide doelen werken? Vriendschappen zullen zijn plezier in school mogelijk vergroten. Zo heeft de ene ontwikkeling positieve invloed op een andere.
Lees hier meer over waar autistische kinderen en jongeren gelukkig van worden:
afwijkend-en-toch-zo-gewoon.nl/waar-kinderen-en-jongeren-met-autisme-gelukkig-van-worden/

Afbeelding van karelinlestrange via Pixabay

Vertrouwen in je kind is de sleutel. Het kind voortdurend terechtwijzen, zal jullie eerder uit elkaar drijven dan dichter bij elkaar brengen. Vertrouwen is de basis voor een zinvolle samenwerking.
Baken werktijd en vrije tijd af. Een jongere heeft vrije tijd nodig.
Ga hem niet coachen tijdens zijn vrije tijd en herinner hem die momenten niet aan zijn doelen. Overval het kind niet door het onverwachts te gaan overhoren over iets wat met het doel te maken heeft.
Helemaal fout is zijn eigen doelen of wensen gebruiken als straf of beloning.
Bijvoorbeeld dat hij een afspraak met een vriend moet afzeggen, omdat het niet gelukt is zijn huiswerk op tijd af te krijgen!

Problematisch voorbeeld

Een van de nadelen van ABA-therapie (Applied Behavioral Analysis) is dat ouders wordt gezegd dat ze voor een goed resultaat, de methodiek voortdurend moeten toepassen. Ook buiten coachtijd dus. Nog los van van het feit dat de buitenwereld/coach de doelen bepaalt en niet het kind zelf. Het richt zich op het aanleren van vaardigheden, wat op zich zinvol is, maar ook op het veranderen van gedrag. Het kind moet leren zich neuro-typisch te gedragen om geaccepteerd te worden. Ze mogen bijvoorbeeld niet fladderen en worden verplicht de ander aan te kijken. Ook buiten de coachingsuren moeten de ouders het kind bijsturen. Terwijl kinderen en jongeren hun vrije tijd gewoon nodig hebben.
Het is handig om je in sommige situaties aangepast te gedragen, maar thuis moet in ieder geval veilig zijn.
Vaardigheden stap voor stap aanleren, kan heel goed werken, maar er moet allereerst gekeken worden naar de noden van de jongere en de oorzaak van bepaald gedrag.
Lees hier meer over waarom ABA schadelijk is.
neuroelfje.nl/activisme/alles-over-aba-en-waarom-het-schadelijk-is/

Kinderen zijn spiegels

Het moet duidelijk zijn voor de jongere wanneer je de pet van een coach op hebt en wanneer je gewoon weer de ouder bent. Maak samen een schema. Bijvoorbeeld voor de woensdagmiddag.
Als je kind aangeeft iets te willen leren, bijvoorbeeld met het openbaar vervoer reizen, ga er dan ook mee aan de slag. Dat hoeft niet dezelfde dag nog, maar je moet het ook niet maanden voor je uitschuiven, laat staat jaren. Dat zie ik helaas wel gebeuren.
Een hoog percentage van de vijftienjaren reist niet zelfstandig, waaronder ik destijds.
Mijn verhaal hoe ik mijn weg naar zelfredzaamheid vond, kun je lezen in Afwijkend en toch zo gewoon
Ook een coach heeft begeleiding nodig. Zowel als ouder en als coach ben je niet alwetend. Kinderen zijn spiegels. Waar schuif je zelf zaken voor je uit?

In sommige gevallen is er meteen een vertrouwensrelatie, bij andere moet ik die opbouwen. En allebei is ok.
Opgroeien gaat niet vanzelf. Dat je hulp zoekt als je kind vastloopt ergens in, is geen teken van zwakte maar van verantwoordelijkheid. Dat je het zelf afkan, betekent niet dat je alles alleen hoeft te doen.
Vragen: Mail me gerust.

info@afwijkend-en-toch-zo-gewoon.nl