Bij het vinden van een passende school voor je kind (omdat hij bijvoorbeeld noodgedwongen van school moet veranderen), kun je mogelijk maar moeilijk door de ondoorzichtige website heen kijken.
Daar kom je mooie en vooral ook moeilijke woorden tegen. Veel standaardzinnen die geen enkele indruk geven hoe het is op zo’n school.
Er zijn wel onderlinge verschillen tussen scholen, maar ze zeggen ongeveer hetzelfde.
Uiteraard zijn hier wel uitzondering op, scholen met een onderscheidende visie.
Als je kind wordt doorverwezen naar een speciale school, heb je überhaupt weinig meer te kiezen.
De rondleiding op een school is vaak volledig geregisseerd. Het zou geen gek idee zijn als je gewoon vrij mag rondlopen op de plek waar je je kind aan moet toevertrouwen. Nu begrijp ik goed dat je niet de les moet verstoren, maar voor de rest zou je moeten kunnen meekrijgen hoe het gaat op een school en hoe er les gegeven wordt.
Afbeelding van svklimkin via Pixabay
Bijna iedere school zegt een veilige omgeving te willen bieden
Bijna iedere school heeft op de website staan dat ze een veilige omgeving voor de leerlingen willen bieden, dus who cares.
Bij een veilige omgeving creëren denk ik meestal aan zelfverdediging. Waarom bieden scholen dit niet aan? En dan niet alleen aan kinderen die gepest worden, anders lijkt het alsof het probleem bij hen ligt. Weerbaarheid is iets waardoor je je daadwerkelijk veiliger voelt en ook bent. Je wordt je eigen bodyguard.
Voor mij betekenen woorden pas iets als ze waargemaakt worden. Een visie hoeft dus niet volstrekt nieuw en origineel te zijn. Maar je moet het wel belichamen.
Mijn speciale school heeft van tevoren mijn ouders voorgespiegeld dat ik klaargestoomd zou worden voor de maatschappij.
Behalve kooklessen, waar ik trouwens wel echt profijt van had toen ik op mezelf ging wonen, deed de school weinig aan het ontwikkelen van zelfredzaamheid. Ik ben zelfs op een wachtlijst gezet voor 24-uurszorg.
Positief voorbeeld:
Een school in Scheveningen, voor moeilijk lerende kinderen, stelt dat kinderen na een ochtend leren niets meer opnemen aan informatie. In de middag doet de school ontspannende activiteiten, zoals spel, of in de duinen wandelen. Dat is een onderscheidende visie. Hun aanpak werkt bovendien. De achtjarige zoon van een kennis heeft er in een paar maanden leren lezen en schrijven. Op zijn vorige scholen lukte dat niet. Hij was verdrietig dat hij de lesstof niet snapte en dat hij uiteindelijk werd weggestuurd van zijn school. Men dacht dat hij zwakbegaafd was. Omdat hij verbaal sterk is, klopt dit volgens mij niet.
Op zijn huidige school kan hij wat zelfvertrouwen opbouwen en zelfs ervaren dat school ook leuk kan zijn.
Voor mij ook een opsteker om te vernemen dat er ook fijne speciale scholen zijn.
Ik zeg niet dat geen kind nog informatie op kan nemen na de middagpauze, maar het klopt wel met mijn eigen inzichten. Het gaat hierbij ook om kinderen bij wie het schoolse leren niet vanzelf gaat en veel van hen vergt. Ze moeten dubbel zo hard werken om hetzelfde te leren.
Ik heb zelf ook een aandacht spanne van drie of vier uur per dag.
Vrije tijd betekent trouwens geenszins dat een kind niets meer leert. Een kind leert juist door eigen ervaringen op te doen.
Heeft een kind genoeg bewegingsvrijheid en speelruimte, dan zal hij makkelijker informatie opnemen.
Je visie belichamen
Je idealen waarmaken getuigt ook van een visie. Mijn juf in groep 4 en 5 tolereerde pesten en buitensluiten niet. Daardoor kwam het ook sporadisch voor.
Je had elkaar te accepteren. De juf belichaamde haar visie op verschillende manieren. Zij creëerde een groepsgevoel. Behalve dat we gezamenlijke activiteiten deden, liet ze ons ook meedenken.
Bij een vermoeden van pesten of iemand buitensluiten, sprak ze je er meteen op aan.
Dit was trouwens geen speciale school maar een Jenaplanschool. Het uitgangspunt van een Jenaplanschool is dat ieder kind uniek is in zijn ontwikkeling, persoonlijkheid en manier van leren. Dat je elkaar in de waarde laat. Dit standpunt wordt gelukkig al breed gedragen, maar mijn juf droeg het ook uit, maakte het waar, op haar unieke manier.
Uitgangspunten
Voorbeelden van wat geen visie is maar iets wat je gewoon mag verwachten van een school is kwalitatief goed onderwijs, een veilige omgeving bieden, dat kinderen zich kunnen ontwikkelen en kijken naar de mogelijkheden van kinderen.
Helaas maakt lang niet iedere school dit waar. Leerkrachten die deze uitgangspunten waarmaken, getuigen dan weer wel van visie.
Update
Om onderscheidend te zijn als school en tegelijk inclusief dien je je eigen visie uit te dragen, in plaats van die aan te passen aan al die verschillende meningen. Ik ken trieste voorbeelden van Democratische concepten die op een pijnlijke manier ten einde liepen. Waarden als gedragen besluitvorming werden kapotgemaakt door bange ouders, terwijl de besluitvorming aansloot bij de logica van kinderen. Kinderen kunnen heel redelijk zijn, als je hen betrekt. De democratische benadering werkte gewoon bewezen.
Het verhaal kun je hier teruglezen: https://kind-zijn.org/ervaringen-met-democratisch-onderwijs-gastblog/
Als het goed is kunnen ouders een school kiezen die past bij hun eigen filosofie.
Als school kun je dus beter ouders meenemen in je visie, wil het breed gedragen worden.
In mijn boek Afwijkend en toch zo gewoon lees je mijn vele ervaringen met leerkrachten. Van beangstigend en onderdrukkend, tot ontroerend en liefdevol.
Hier kun je een reflectie lezen van iemand die vanuit haar ervaring als kindercoach ook uitgebreid ingaat op het onderwijs:
www.hebban.nl/recensie/sashatieman-over-afwijkend-en-toch-zo-gewoon
Woensdag 17 april geef ik een lezing waarin ik vertel over mijn jeugd.
Mijn eerste jaren waren relatief onbezorgd. Thuis was een veilige haven. Vanaf mijn diagnose autisme gingen er meer deuren dicht dan open. Deskundigen die me steeds de verkeerde weg wezen. Gelukkig kwam ik ook mensen tegen die een anker voor me konden zijn en me op weg hielpen naar meer zelfredzaamheid.
Aanvang : 19.30 uur (zaal open 19.00
uur) Eind : 22.00 uur
Locatie : Het Vijfde Huis
Adres : J.P. Thijsselaan 45,
2803 RT Gouda
Aanmelden kan via mij of via Gio:
info@afwijkend-en-toch-zo-gewoon.nl
giovogelaar@hotmail.com
Graag kijk ik mee hoe het met je kind gaat op zijn huidige school. Als je kind naar een andere school gaat, kan ik een indruk krijgen van de school, vanuit mijn ervaring en kennis. De sfeer, de interactie tussen leerkracht en leerling en tussen leerlingen onderling.
Hiervoor kun je (vrijblijvend) contact met me opnemen. Je zit nergens aan vast, totdat je zelf kiest om een begeleidingstraject aan te gaan.
0683992975
info@afwijkend-en-toch-zo-gewoon.nl
15 maart 2024 op 17:52
Hallo Sarah,
Wat lief weer dat je typt dat je het uiteraard helemaal met me eens ben.
Ik heb in het verleden wel eens vervelende ervaringen gehad met ouders die alleen maar oog hebben voor hun kind en totaal geen begrip hebben dat er ook andere belangen spelen.
Dus zo’n democratische school zoals je beschrijft, lijkt me soms lastig.
Afgelopen studiedag hoorde ik een mooie visie van mijn interim teamleider die hier wel mooi bij aansluit. Binnen mijn team hebben we een goede mix van bevlogen mensen die elkaar op diversiteit mooi kunnen aanvullen. Toch komt ons gezamenlijk doel, mooi onderwijs maken, niet helemaal uit de verf.
We zijn teveel bezig met het sleutelen aan een compromis om iedereen tevreden te houden, maar zo komt er een product waar niemand tevreden over is.
Dus zo kwam de visie (ja, ik leen je titel weer even) om een goed idee te kiezen en dan degene binnenboord te krijgen die het er niet mee eens zijn. En dat doe je dan door aandacht te geven aan hetgeen die personen nodig hebben om het voor hun wel te kunnen laten werken.
Er wordt dan niet gesleuteld aan de visie, maar wat nodig is voor degene die (nog) niet mee zijn. Zo wordt het meer een inclusie verhaal.
Ik denk dat dat de nuance is die het ‘democratische’ proces tot een gedragen geheel maakt.
Ik had mijn reactie nog even terug gelezen en zag weer wat slordige foutjes (heb ik vaker als ik de reactie typ op mijn mobiele telefoon).
Zo dacht ik ook dat ik confectiepak verkeerd had getypt, omdat jij conventiepak in je reactie terug had getypt. Maar eigenlijk is dat weer een hele mooie verbastering.
Een conventie pak. Ik heb even gezocht naar de betekenis van conventie en als je er daar een paar van leest, dan begrijp je vast wat ik bedoel.
Groet,
Hans
15 maart 2024 op 14:53
Dag Hans,
Dank voor je bijdrage vanuit jouw ervaring als leerkracht.
Daar ben ik het uiteraard helemaal mee eens. Het rondkijken moet onopvallend gebeuren en is ook incidenteel (tenzij er een duidelijke aanleiding is voor een ouder om te observeren hoe het ernaartoe gaat met zijn kind).
De les mag niet verstoord worden, zoals ik ook in het artikel aangaf.
Als hulpouder/voorleesouder kom je natuurlijk wel weer vaker in contact met de school.
Als je kind misschien op die school wordt geplaatst, zou een ouder tenminste eenmalig.
Ik ken helaas ook een voorbeeld van iemand die werkte volgens de principes van Democratisch onderwijs, gedragen besluitvorming. Dat werkte goed, kinderen voeren er wel bij, maar werd kapot gemaakt door bange ouders. Kinderen kwamen zo in de kou te staan.
Dat is natuurlijk niet de bedoeling, om iets om zeep te helpen wat gewoon goed werkt voor de kinderen.
Zoveel ouders, zoveel meningen. Je kunt niet iedereen tevreden houden. Daarom kunnen ouders het beste van te voren onderzoeken of een school bij hun kind past.
Dat is nog een hele onderneming, zeker als het kind geweigerd wordt door scholen, vanwege een zorgdossier.
Leerkrachten moeten ook gewoon hun werk kunnen doen, zonder steeds op de vingers te worden gekeken. Ouders moeten er dus ook op letten wanneer ze handelen vanuit bezorgdheid en betrokkenheid, en wanneer het bemoeizucht is.
Een maatpak vs conventiepak, mooie metafoor.
14 maart 2024 op 17:45
Hallo Sarah,
Mooie blog weer over een onderwerp dat mij ook na aan het hart ligt.
Ik weet uit ervaring dat wat er gezegd wordt/op papier staat en hoe het werkelijk voelt, voor iemand met autisme niet altijd klopt. Zelf benoem ik het probleem altijd (via een associatie) als de focus op maatwerk versus massaproductie. Een maatpak ligt niet al klaar in de winkel en is duur. Een confectiepak (zie ik als massaproduct) hangt wel al klaar in de winkel en is goedkoper om te produceren. Maar als je een lichaam hebt wat niet gemiddeld of standaard is, zit zo’n confectiepak voor geen meter. En dan is het heel vervelend als ze net doen alsof er een maatpak krijgt.
Maar als onderwijsorganisatie krijg je alleen maar de faciliteiten voor massaproductie en wordt er maatwerk verwacht door de inspectie (in opdracht van het ministerie). Dat ervaar ik al ruim dertig jaar, en niet alleen in het onderwijs. Denk maar aan het openbaar vervoer, postbezorging, service van zoiets als een bank. Het moet alleen maar efficiënter, goedkoper, enz. Voor een dubbeltje op de eerste rang. Maar nu dwaal ik te ver af.
Dus, …. goede tip om als ouder op de school rond te gaan kijken hoe het daadwerkelijk is. En natuurlijk hoe vrijer je mag rondlopen, deste beter beeld je krijgt. Maar vergeet niet dat het leerproces niet verstoord mag worden. En daar zit de crux. Als al die ouders, dus ook de NT-ers, gaan rondlopen in de leeromgeving en zich er tegenaan gaan bemoeien. Dan krijg je natuurlijk ook opmerking als bijvoorbeeld: waarom is mijn kind nu in de duinen aan het rondlopen”en niet de tafels aan het leren?”. Dan kom je nooit toe aan het uitvoeren van de goede ideeën.
Dus om de school de kans te geven om het een veilige omgeving te zijn en hun visie tot volle wasdom te laten komen, moet het observeren eigenlijk wel zo onopvallend mogelijk zijn.
Misschien is het te koppelen aan iets zoals voorleesouder, oversteekhulp, vrijwilliger voor inkoop te doen van de boodschappen voor een schoolfestiviteit. En natuurlijk is het moeilijk om binnen te komen als je kind er nog niet op school zit. Maar als je iets creatiefs kunt bedenken, denk ik wel dat dat de beste optie is om te ontdekken of de betreffende school past bij jouw kind.
Ik probeer volgende week te onderzoeken of er mogelijkheden zijn om het confectiepak toch iets aan te kunnen passen zodat het toch iets beter zit.
Dat ga ik als docent (met autisme) proberen te doen met iemand van een ondersteuningsorganisatie (zeg maar een hulpverlener).
Niet geschoten is altijd mis.
Succes volgende maand in Gouda.
Groet,
Hans