Wat mensen nu bijna allemaal in meer of mindere mate ervaren, het gevoel dat onze zekerheden wegvallen ervaren autisten hun leven lang al. Toekomstbeelden en plannen moeten worden herzien.
We zitten in eenzelfde situatie.
De ervaring dat vrijheden worden ontnomen, ken ik ook al langer en in veel sterkere mate.

Bang meisje

Wat maakt mij zoal bang en gestrest?

Als mensen me taken of verantwoordelijkheden geven die ik niet aankan en waar ik niet voor heb gekozen. Zeker als iets meteen moet gebeuren en heel belangrijk lijkt.

Als het een noodgeval is, begrijp ik dat uiteraard, maar soms doen mensen alsof iets een spoedgeval is, terwijl dat niet zo is.

Er is bijv. niemand in gevaar.

Als iets tragisch wat er in mijn verleden is gebeurd, zich lijkt te herhalen, kan dat een trauma re-activeren. De stress kan dan dagen, weken of zelfs maanden aanhouden.

Als ik vastloop in een taak of ik raak de weg kwijt, dan kan ik in paniek raken. Vooral door de uitzichtloosheid.
Gewoon de weg vragen heeft geen zin, want meestal krijg ik een alleen onduidelijke aanwijzingen en kom ik er nog niet uit.

Als ik bang en gestrest ben, ervaar ik:

Naast de fysieke reacties zoals ‘bevriezen’, buikpijn, misselijkheid en hartkloppingen, voelt het alsof mijn leven instort, alsof ik kwijt dreig te raken wat me het meest lief is.
Mijn gevoelens en gedachten liggen overhoop. Ik heb dan de neiging om te gaan doemdenken.

Als ik bang en gestrest ben, dan doe ik:


Bij lichte stress kan ik mezelf tot de orde roepen en iets gaan doen waar ik wel grip op heb of waar ik blij van word, als schrijven, lezen, de katten aandacht geven of muziek luisteren.
Bij sommige zaken kan ik om hulp vragen, dan kan ik nog bedenken wie de aangewezen persoon hiervoor is.

Hevige stress of paniek kan ik eigenlijk alleen maar uitzitten. Ook iemand anders kan me daar niet uithalen.
Door mijn posttraumatische stress heb ik soms last van verlengde paniekreacties. Dus de paniek en stress houdt aan, ook als de aanleiding weg is.
Voor zulke tilts werkt eigenlijk alleen preventief handelen, zorgen dat het niet zover komt.
Om de weg te vinden, heb ik tegenwoordig een navigatiesysteem.
Als ik een inzinking heb, is het rijkelijk laat om het nog op te kunnen vangen. Meestal te laat.

Suggesties:

– Doe iets met de stress en zorgen wanneer die nog hanteerbaar zijn.
– Mediteer.
Dat helpt om in het moment te zijn en het leven te zien zoals het is.
Het draagt bij aan innerlijke rust en (veer)kracht.
– Dans. Dat geeft een gevoel van vrijheid. Je voelt dat je leeft in plaats van alleen overleeft.
– Zorg voor jezelf en voor elkaar. Deel je gevoelens en gedachten.
Bied mensen met een kwetsbare gezondheid aan om bijv. een boodschap te doen.
– Accepteer de situatie zoals die is en richt je op zaken waar je wel invloed op hebt.
Zelfs als je even geen licht aan het eind van de tunnel ziet, blijkt het toch overkomelijk.

Ik ervaar ook de voordelen van deze ongewone tijd.
Zeker toen de Corona-maatregelen net in waren gegaan, dus voordat er een ‘versoepeling’ kwam.
De lucht was veel schoner.
Ik hoorde (meer) vogelgefluit.
De natuur kon een beetje bijkomen.
Eindelijk kon ik eens rustig over straat zonder overprikkeld te raken.
Ik voelde minder de druk om van alles te moeten en kon me richten op het meest wezenlijke.
Eens echt tot rust komen.

Behalve angst en zorgen, zie ik ook de geestelijke veerkracht en de creativiteit om er het beste van te maken. Leuke initiatieven. Mensen sturen elkaar meer echt persoonlijke, lieve of grappige berichten of kaarten.
De Krav Maga, een Israëlische zelfverdedigingstraining die ik beoefen werd een tijd online gegeven. Een keer per week ook live, via video. Zo kon je elkaar toch nog ontmoeten.
(Intussen zijn de gewone lessen weer begonnen.)

We beseffen dat we allemaal in meer of mindere mate hetzelfde doormaken. Iedereen heeft wel een familielid of vriend om wie hij zich zorgen maakt.
Dat verbindt ons ook.