Disclaimer: Dit is mijn persoonlijke verslag, zoals ik me herinner. Het is uiteraard geen volledig verslag van wat er allemaal gepresenteerd is.
Ik schrijf het op in mijn eigen woorden.

Al om kwart over zes ging de wekker. Ik had niet meer dan vier uur geslapen. De reis verliep voorspoedig. Ik heb zelfs nog een mooie foto van de gracht gemaakt.
Het gebouw was gelukkig makkelijk te vinden. De Hoge School van Amsterdam heeft heel hoge plafons. Dat vind ik prettig. Het geeft ruimte.
De meeste bezoekers zijn zelf autistisch. Wat me opviel is hoe gewoon ze eigenlijk waren. En hoe gewoon ik zelf kon zijn. Hier was het hoewel veel nieuwe indrukken, relatief veilig.
Met gewoon bedoel ik mijn gezonde zelf kunnen zijn. Onveilige situaties kunnen namelijk triggers zijn.
Er waren een paar lezingen tegelijk, waarover je een keuze moest maken welke je wilde zien. Gelukkig was dit niet zo moeilijk. Voor mij was al snel duidelijk welke in in ieder geval wilde bijwonen. Niet dat de andere lezingen niet interessant zouden zijn, maar ik ga uit van wat er voor mij op het moment het meeste leeft.

Autisme en Empathie

De eerste lezing ging over Autisme en Empathie.
De spreker Jorik is auteur van het boek Feeling fast and slow en hij is publieksvoorlichter.
Vooraf was er een triggerwarning voor onder andere validisme, racisme, geweld en suffe grappen. Hij noemt zichzelf professioneel autistisch.
De flauwe grappen zitten vooral in zijn wat theatrale manier van vertellen over alledaagse situaties (en een illustratie van SpongeBob in een van zijn slides). Hij is stand up comedian (geweest). Verder toonde hij er een afbeelding dat een handicapt er niet altijd zo uitziet (een icoontje met een rolstoel) maar ook zo: (een icoontje dat rechtop staat).

Afbeelding over een inclusieve samenleving.


Zoals het thema al vermoedt, komt de spreker met het gewaagde standpunt dat autistische personen wel empathie hebben. Hoewel uit steeds meer onderzoeken blijkt dat autisten (ja, echt) empathie hebben, bestaat er nog steeds een hardnekkig vooroordeel dat we een soort van gevoelloos zijn. Niet alleen in de Media, maar ook onder experts.
Jorik heeft eens een lezing gegeven voor artsen. Die hadden in hun opleiding geleerd dat autistische mensen geen empathie hebben. Hij kreeg te verstaan dat ze hem om die reden (dat hij uitdraagt dat ze wel empathie hebben) niet nog een keer zullen uitnodigen.
(Eigen noot: Er is nog veel werk te doen. Ook sommige trainers voor autismecoaches houden vast aan de achterhaalde standpunten over autisme. In de GGZ, psychologie en medische wereld wordt de Theorie of mind ook nog steeds gedoseerd, terwijl die allang in sommige wetenschappelijke onderzoeken onderuit gehaald is)
Ik stelde de retorische vraag hoe je over een bevolkingsgroep kunt zeggen dat ze geen empathie hebben. Jorik stelde dat die stigma’s cultureel in stand gehouden worden en mensen met de beste bedoelingen wreed kunnen zijn. In de jaren 60 was het gebruikelijk om autistische mensen op te sluiten in instituten.

Jorik vertelde dat hij tijdens een sessie met zijn Personal Trainer eens slap werd. Zijn prestaties waren minder dan andere dagen. Van te voren voelde hij zich redelijk. De dag begon gewoon. Zijn trainer ging even met hem praten. Toen het weer ging, zei hij: “Ik wilde het niet zeggen omdat je je niet goed voelde, maar ik heb een andere baan gevonden.”
Jorik was opgelucht dat hij begreep dat hij de nervositeit van zijn personal trainer had gevoeld. Die was op zijn beurt opgelucht dat Jorik het goed opnam dat hij ergens anders ging werken.
Het is een voorbeeld van empathie en dat Jorik andermans gevoelens kan ervaren als zijn eigen gevoelens.

Foto


Foto gemaakt op Autminds. Portret met het boek Afwijkend en toch zo gewoon.

De theepauze haalde ik niet, mede omdat iemand van de Wereld van Autisme een foto van mij met mijn boek wilde maken. Daar stemde ik natuurlijk mee in, omdat ik die foto zelf ook goed kon gebruiken. En het is een leuk aandenken.
Zij heeft ook een reflectie geschreven op Afwijkend en toch zo gewoon

Daarna had ik nog zeven minuten over. Te kort om de derde verdieping te vinden, thee te drinken en op tijd bij de volgende lezing te zijn.

Autistische Burn-out

Deze ging over herstellen van een autistische burn-out. Waar een ‘gewone’ burn-out met werkstress te maken heeft, ontstaat een autistische burn-out door stress op alle levensgebieden.
Wat mij aangreep aan het verhaal was dat er op haar dieptepunt geen uitweg meer was, geen lichtpunt. Het was een tunnel van pijn, verdriet, duisternis.
Omdat je ook, al dan niet tijdelijk, je vaardigheden verliest, raakt het je in je identiteit.
De vaardigheden die echt van jou zijn, komen wel weer terug.
Ze definieerde wat welzijn is, maar zei er ook bij dat dit voor iedereen anders is.
Ze heeft geen autisme-coaching ingeschakeld om te herstellen, omdat ze in het verleden er geen goede ervaringen mee had.
Ze is voornamelijk op eigen kracht hersteld. Ze is nu vooral in de middagen actief met iets bezig. De ochtenden zijn om op te starten en de avonden om tot rust te komen.

dig

Ontmoeting


Daarna was er lunchpauze. Je kon een lunchzak ophalen.
Hans, die ik ken via mijn website en die regelmatig op mijn artikels reageert, zou er ook zijn.
Hem zag ik nog niet, dus ik ging aan een tafeltje zitten. Een jonge vrouw vroeg spontaan of ze bij mij mocht zitten. Ze leek me vriendelijk en ik had geen bezwaar. We raakten al snel aan te praat.
Hans wist ons uiteindelijk ook te vinden. Het voelde wat ongemakkelijk. Dat lag niet aan hem, maar omdat ik ondanks dat alles tot nu toe in goede banen liep, gespannen bleef. Dat ik de volgende lezing zou mislopen. Verder kon ik niet meteen op een gespreksonderwerp komen, terwijl hij me al kent van mijn website. Gelukkig duurde de lunchpauze drie kwartier, zodat er een gesprek op gang kon komen.
Met Judith hadden we beiden ook een leuk contact. Zij heeft zelfs mijn boek gekocht.

Katten inzetten als hulpdier

De lezing over katten inzetten als hulpdier, leek me heel interessant. Deze lezing was op de derde verdieping.
Ik hield de tijd goed in de gaten. Er hing geen klok, dus ik keek op mijn mobiel.
De trap of lift naar de derde verdieping had ik nog niet kunnen vinden.
Hans hielp me erbij.
De eerste lift die we vonden ging alleen naar beneden, dus ondergronds.
We liepen een stukje verder en vonden een lift die me naar boven kon brengen.
Nu was de spreekster naar een ander lokaal verkast. Op goed geluk liep ik mee met een groepje dat ook naar deze lezing wilde.
Daar troffen we haar aan, met twee witte katten op de tafel. Twee katers lagen rustig op tafel. Een van hen had lang haar.

Hulpkatten


De lezing begon met wat een hulpdier inhoudt en wat voor verschillende hulpdieren er zijn. Zowel wat voor diersoorten als wat voor functie te hebben. De blindengeleidehond is wel het bekendst.
Hulpkatten zijn eigenlijk nog niet zo bekend. De meesten hadden er zelf nog niet van gehoord.
De spreekster vertelde waar ze tegen aanliep (bijvoorbeeld mensen die roepen dat ze allergisch zijn zodra ze de katten ontwaren) en wat haar katten voor haar betekenden. Ze heeft ze eens uit het asiel vandaan.
Ze heeft ze zelf getraind, eerst aangekeken hoe ze het doen en vinden buiten. Vervolgens heeft ze dit opgebouwd. Via de reguliere stichtingen vindt ze geen gehoor.
(hulp)katten kunnen het welzijn van autistische kinderen en volwassenen verhogen. Ze gaan makkelijker sociaal contact aan, durven dingen te ondernemen die ze eerst niet durfden.
Zo durft de spreekster (weer) naar buiten dankzij haar hulpkatten.
Ze vertelde hoe de band met haar katten gegroeid was. Er bestaat ook een mooi en verhelderend filmpje uit 2019
renae-durft-weer-naar-buiten-dankzij-hulpkat-osha

Na deze lezing nam ik even pauze. Tijd voor een kop thee. Ik sloeg een lezing over.

Geschiedenis van Autisme


Alleen de lezing van NeuroElfje wilde ik nog absoluut zien. Die ken ik al van haar website.
Het was een indrukwekkende lezing die inging op de geschiedenis van autisme, voordat het woord bestond. De meeste komen niet verder dan beroemde mensen bij wie autisme (achteraf) vermoed wordt.
In de tijd dat we leefden als jagers en verzamelaars waren scherpere zintuigen en gevoelig zijn voor prikkels geen nadeel. In de huidige maatschappij raken autistische mensen echter snel overprikkeld. Er zijn aanwijzingen dat autisme toen ook al bestond.
In de tijd van de Maya’s hebben mensen een zeer geavanceerde kalender weten te maken, terwijl er nog geen technologie was om het heelal te onderzoeken. Een aanwijzing dat autistische mensen een plek hadden in die maatschappij.

Afbeelding Mayakalender


Er waren middeleeuwse Kloosters, waar kinderen van rijke ouders heen gestuurd werden. De stilte, de strikte rituelen en uren studeren, doen autistisch aan.
Er zijn ook donkere bladzijden in de geschiedenis.
Een theorie waren Wisselkinderen, die voorkwamen in volksverhalen. Er was een geloof dat een fee, elf of duivel het ‘goede’ kind inwisselde voor een kopie. Die zag er exact uit als het kind, maar was het niet. Het ‘bedrog’ kwam uit omdat het kind een handicap had. Bijvoorbeeld een starende blik, niet geknuffeld wilde worden en een traag reactievermogen. Autisme werd letterlijk gedemoniseerd.
(Er bestonden natuurlijk ook andere afwijkingen dan autisme)
De methodes om van het Wisselkind af te komen en het ‘echte’ kind terug te krijgen waren gruwelijk. Het kind met stokken slaan om de duivel uit te drijven, levend verbranden of achterlaten in het bos (Hans en Grietje).
Sommige sociologen vermoeden dat dit aan de basis staat van uitsluiting en discriminatie van mensen met een handicap.
Ze worden naar speciale scholen gestuurd en moeten wonen in een instelling of woongroep. Ze moeten leven als een soort paria’s.
De heksenvervolging raakt ook aan autisme. Vrouwen die zich afzonderden, er niet helemaal bij hoorden en bezig met de natuur en kruidengeneeskunde waren, konden voor een heks worden aangezien.
Het is ook een uiting van seksisme, want alleen vrouwen werden vervolgd voor hekserij.
Neuro-elfje komt uit een ‘autistische’ familie. Haar opa kon in de universiteit zijn specifieke interesses volgen en uitdiepen en is Archeoloog geworden.
Hij heeft zijn leven zo in kunnen richten dat hij rust heeft en goed kan functioneren.
Er werd positief afgesloten doordat Neuro-Elfje nog enkele beroemdheden zoals Michelangelo noemde die veel mooie hebben gecreëerd.
Het hangt dus veel af van de omstandigheden en de samenleving of je autisme een verrijking is of een beperking.
Of je je talenten kunt ontwikkelen en tonen of dat je wordt uitgesloten.
Dit is een samenvattende weergave, ik wil niet haar hele lezing weggeven.
Het gaf mij wel een nieuw gezichtspunt, over autisme in de prehistorie en de oudheid.

Je puber leren zijn eigen weg te vinden in de wereld?
Neem vrijblijvend contact op.

info@afwijkend-en-toch-zo-gewoon.nl

Het boek bestellen kan ook via mij of via de online boekhandel
afwijkend-en-toch-zo-gewoon

Lees hier het eerste hoofdstuk