meerdimensionaal

Onlangs ben ik op stap geweest voor een gezellig bezoek aan de Apenheul in Apeldoorn waar ik met Ine en haar dochter Gwen en Frank had afgesproken. Gwen is een meisje van 7 jaar oud, dat ik vorig jaar samen met haar moeder heb ontmoet. Het meisje heeft net als ik op een cluster 4 school gezeten en de moeder voelde zich gesteund door mijn verhaal. Ze herkende haar dochter erin.
Frank is een jeugdvriend van moeder Ine.

Een mooie dag

Het was een mooie warme lentedag. Stralend weer, met een frisse oostenwind waardoor het niet al te heet was in de zon. Ik had mijn goede vriend Vardhan ook mee gevraagd en we vertrokken al vroeg met zijn kleine auto.

Vardhan en ik waren redelijk op tijd in Apeldoorn, we hadden zelfs nog een halfuur speling. Maar doordat we nog iets moesten eten en vooral met dat de ingang van Apenheul moeilijk te vinden was, kwamen we toch wat later. Dat gaf wel een beetje stress.

Frank en Ine losten het echter prima op. Ine was met Gwen al naar binnen gegaan, terwijl Frank vrolijk voor de ingang stond te wachten. Hij is een lange man en had een grappig zonnehoedje op.
Dat gaf een goed gevoel. We waren wat gehaast want we wilden niemand laten wachten. Gwen wil natuurlijk meteen de apen zien en welk kind kan dan lang stilzitten?
Ik was blij dat deze situatie makkelijk opgelost kon worden.

Voor Gwen had ik een kleine verrassing meegenomen: een boek over gitaar leren spelen.
Ine en Gwen zijn bezig om gitaar te leren spelen, dus dit kwam goed uit.
Ze waren er blij mee.
Ik vertelde dat kinderen tussen de 6 en 9 jaar de grootste leercapaciteit schijnen te hebben, wat dus voor Gwen een ideale leeftijd is om muziek te leren spelen. Dit had ik gehoord van een goede vriend, die zelf ook muzikant is. Ook ikzelf ben aan het leren om gitaar te spelen en dat gaat langzaam maar gestadig.

Ik wil eruit

We gingen op pad. Af en toe kwamen we een loslopende aap tegen die nieuwsgierig kwam kijken.
Logisch want we waren in de Apenheul. Gwen had dit stuk van de route al gehad en wilde snel weg. Dat liet ze duidelijk blijken: “Ik wil nu weer weg hier”, of “Ik wil hier uit.”
Dat bleef ze maar zeggen, ook op de speelplekken voor kinderen en loslopende apen. Er waren rare bedompte donkere houten huisjes gebouwd. Met veel trappen en gangetjes mogelijk bedoeld als speelplek voor de kinderen. Maar tamelijk luguber. Het stonk er en je kon er ook van de trap vallen. Vardhan vroeg zich af: waarom Gwen zei ‘ik wil eruit’, in plaats van gewoon ‘Ik wil naar buiten.’ Vooral in bedompte en donkere ruimten, wilde ze snel weg, alsof ze gevangen was gezet.

Vardhan zegt: misschien is het gewoon zo dat Gwen letterlijk de sfeer van een die huisjes sterk beleeft en dan letterlijk omzet in woorden.
‘Ik wil eruit’ is treffender voor de sfeer van die hutjes dan de woorden ‘ik wil naar buiten’.

Gwen erbij betrekken

Vardhan ging trouwens heel geduldig, begripvol met Gwen op. Hij speelde soms met haar mee, maar hield zich meestal op de achtergrond, om haar eigen ruimte te respecteren. Hij zegt dat hij altijd kinderen gewoon laat komen omdat kinderen goed in staat zijn aan te geven wat willen. Ze beleven de hele ruimte met hun spel en belevingen zodat je helemaal niet altijd veel specifiek contact hoeft te maken. Zo is er meer ook een aangename ruimte en voelt het kind zich in die ruimte gerespecteerd.

Frank en Ine stelden voor verder te wandelen door de Apenheul langs de wegen en plekken waar we nog niet waren geweest. De Apenheul is best wel groot. En nodigden Gwen steeds uit
‘Ga je mee?’. Zo voelde ze zich er helemaal bij horen en werd benieuwd. En ging steeds weer op een volgende ontdekking.

Vertrouwen

In haar hart vertrouwt ze haar moeder, omdat ze weet dat haar moeder de waarheid dient.
Dus als de moeder zegt; ‘Geef het nu hier op de Apenheul nog maar een kans’, is dit een uitdaging voor Gwen, maar tegelijk voelt Gwen zich gehoord. De moeder voelt haar heel goed aan. Gwen checkt dat en zo vindt ze een evenwicht tussen ruimte en grenzen, wat haar feitelijk helpt van alles te reguleren.

Frank droeg Gwen vaak op zijn schouders onder het wandelen. Er is duidelijk een sterke band tussen die twee. Ze voelden elkaar goed aan. Maar het gaat duidelijk niet alleen om die band. Het gaat om de echtheid van het moment zelf en van elkaar leren. Het ene moment lukt beter dan het andere.
En zo is er uitdaging, creativiteit en evenwicht. En wordt intens veel geleerd! Een feest om te zien!

Het lijkt erop dat Gwen situaties eerst wil kunnen overzien.
Ze heeft er behoefte aan dingen een plek te kunnen geven voordat ze haar aandacht meer gaat richten en zich kan ontspannen en spelen, met inbegrip van alle details die kort daarvoor nog een obstakel leken te vormen of mogelijk zelfs een angst inhielden. Vrienden helpen haar daar veel makkelijker mee om te gaan. Ongeduldig zijn of haar gaan negeren, dat doet zij zelf ook niet met ons!

Presentatie

Er was onverwacht in de Apenheul een presentatie over Orang-oetans. Gwen wou er graag heen. Gwen is dol op presentaties! Het was bijzonder. We keken over een prachtig klein dal wat met bomen en bruggetjes, wat een geschikte leefsfeer vormde voor de Orang-oetangs.

Een vrouw, zichtbaar blij en trots, vertelde over de dieren. Zo blijven de jongere apen relatief lang klein van gestalte. Tot ze ongeveer zes zijn draagt de moeder hen op de rug. Daardoor worden ze vaak jonger geschat dan zij zijn. Als ze eenmaal op eigen benen staan, bepalen ze hun plek in de groep en worden ze relatief snel groot. Dit langzaam groot worden heeft veel voordelen voor hun ontwikkeling: ze hebben dan meer tijd om te leren en te spelen, voordat ze hun volwassen verantwoordelijkheden moeten aangaan. Opvallend echter is dat de apen het beter hebben dan veel kinderen in onze samenleving. Om ons heen hoorden we vaak gehuil en geschreeuw en dat kwam niet van de apen. Er was een moeder die haar kind snerpend toesnauwde: ‘Zitten blijven!’ Ze zette de buggy ver weg. Vervolgens zei ze tegen een vriendin: “Zo, dat monster heb ik geparkeerd.” Ze hield haar kind dus niet alleen zo ver mogelijk van zich af ze vond het ook geen punt het liefdeloos te behandelen en zwart te maken naar andere mensen.
‘Vrede op Aarde’, riep ik naar de vrouw.
Het meisje zat in de buggy naar lucht te happen, terwijl de op dat moment emotioneel gestoorde moeder naar de presentatie keek.
Het meisje was volgens mij een sterk kind, want even later zag ik haar alweer voorzichtig lachen.

Bij het interactieve gedeelte in deze dierentuin en wat verder langs het traject, bevonden zich spel-apparaten die waren opgesteld voor kinderen. Gwen kwam los.
Er waren spelletjes, bijvoorbeeld om te testen hoe snel en sterk je was in vergelijking met een gorilla. Iedereen speelde mee met Gwen, ook de ‘grote mensen’.
Zo ontstond een gezelligheid wat Gwen zichtbaar veel plezier deed.

Spanning

Haar moeder had al eens uitgelegd dat soms ook als Gwen wel degelijk iets heel leuk vind, ze toch zegt dat ze het niet leuk vindt en niet wil.
Omdat de situatie spanning, en dan mogelijk angst of onzekerheid geeft. Zij probeert dan eerst die spanning kwijt te raken. Mogelijk oefent ze daardoor automatisch er vaak ook met grenzen voor zichzelf verkennen, zowel als het ontwikkelen van mogelijkheden om die grenzen aan te geven.

De cluster 4 school heeft mogelijk de gevoeligheid van Gwen en andere kinderen, naar een soort trauma toe, verergerd.
Er moet daar iets zijn gebeurd, want er was nooit veel aan de hand voor die tijd .
Ondanks haar nieuwsgierigheid en ijver, ondanks haar talenten, is Gwen op die school binnen anderhalf jaar onzeker geworden over haar eigen kunnen.

Zo heeft ze aldus haar moeder, een onverklaarbare hekel gekregen aan de zwemles, terwijl de zweminstructeurs daar geduldig en heel leuk met haar omgaan.
Gwen heeft zelfs haar rooster van de zwemles verscheurd, want: ‘dan hoef ik nooit meer naar zwemles’ . Er is een plotseling diepe scheuring ontstaan in haar vertrouwen iets te leren wat ze nog niet kan. Dat was daarvoor nog niet zo.
Zodra nu Gwen iets denkt te moeten, roept dit angst en weerstand bij haar op, zelfs als de oefeningen ook leuk en spelenderwijs worden aangeboden. Vardhan zegt dat een goede speltherapeut veel kan helpen maar ook aan het licht kan brengen.

Meer-dimensionaal

Na de Apenheul zijn we ergens iets gaan eten. Er was daar een kleine speeltuin en het menu was origineel. Veel keuze voor kinderen. Vardhan had dat al gehoopt.
Gwen wilde wel de hapjes, dus de kindertapas. Terwijl de volwassenen zaten te eten, bekeek zij haar bord aandachtig. De hapjes waren kunstig en feestelijk opgesteld. Gwen leek dit kunstwerkje zeer te waarderen. Het was een beeld dat ze niet opeens zomaar leek te willen verstoren. Ze proefde ervan, maar liet het verder intact. Misschien luisterde ze ook naar de signalen van haar lichaam. Want ze zat midden in een spel en nog niet ontspannen genoeg om trek te hebben en rustig te eten. Zij zal niet snel plichtmatig haar bord leegeten.
Over de speeltuin: Dit was een glijbaan met veel klimrek en touwen erbij.
Gwen leek tot verbazing van Vardhan in feite op meerder niveaus dus eigenlijk meerdimensionaal te kunnen spelen. Ze was in beweging, tegelijk in volledig contact met Frank maar ook was ze zich de wind gewaar! Ze liet een ’ticket’ (een bonnetje van de Apenheul) in de wind elegant van haar hand wegwaaien om het daarna speels weer uit de lucht te vangen. Tegelijk ging ze van een glijbaan en was ze dus in interactie met Frank die met een zijn arm een spel speelde.
Het waren werkelijk meerdere dimensies op het zelfde moment en Gwen vond het heerlijk !

De ’ticket’ was tevens bedoeld om voor het naar beneden glijden toegang te krijgen.
Gwen en Frank speelden dat er een slagboom voor de glijbaan was. De arm van Frank.
Die ging open met het bonnetje wat door de wind werd aangedragen, verloren of weer opgevangen werd!
We kennen weinig kinderen die hun aandacht op zoveel aspecten tegelijk kunnen richten.
Gwen haar ziel lijkt sterk, mogelijk te sterk, soms iets te uitputtend op zoveel niveaus tegelijk voor haar lichaam om te dragen.
Mijns inziens heeft ze verschillende ervaringen nodig, die haar helpen haar potentieel te ontwikkelen.

Kinderen als Gwen stellen aan ons allemaal de uitdaging om de top van ons eigen bewustzijn en de diepte van ons hart te blijven herinneren.