Een van de grootste misvattingen is dat autisme een ontwikkelingsstoornis is.

Het is in werkelijkheid een manier van waarnemen. Een neurotype. Sommige hersengebieden zijn actiever dan bij een doorsnee persoon, andere minder actief.
In deze maatschappij kan het wel een beperking zijn.

Of een autistisch kind zich (emotioneel) gezond ontwikkelt, hangt vooral af van de ervaringen.

Het autisme is niet de stoornis. Door levensproblemen of traumatische ervaringen kunnen er wel stoornissen ontstaan zoals depressie, post traumatische stress, of een slaap – of eetstoornis.

Daarom leg ik het verschil uit tussen de gezonde ontwikkeling en de stoornis.

In mijn eigen vroege jaren, tot mijn tiende, maakte ik zelf een gezonde ontwikkeling door. Pas vanaf mijn tiende ontstonden gedragsproblemen. Niet als gevolg van mijn autisme, want dat had ik al mijn hele leven, maar door de stress (gepest worden op school, wat niet gezien werd.)

In beide gevallen gaat het om een autistisch kind of jongere.

De gezonde ontwikkeling.

Het kind of de jongere staat stevig in het leven. Hij heeft een sterke focus binnen zijn interesse gebied.

Is veerkrachtig.

Is gecentreerd.

Heeft een sterk waarheidsgevoel.

Is emotioneel gezond. 

Is zich bewust van zijn talenten en kwaliteiten en kan die inzetten in zijn dagelijks leven.

Weet en doet wat hij wil (tot zover mogelijk met alle verplichtingen.)

Hij heeft een band met mensen en dieren die belangrijk voor hem zijn.

Ze kunnen hun weg vinden in de maatschappij, zonder zichzelf geweld aan te doen.

Ze voelen hun grenzen aan en komen op tijd aan zichzelf toe. 

Kortsluiting in de hersens is geen dagelijks terugkerend patroon, maar een duidelijke signaal dat hij pas op de plaats moet nemen.

De stoornis

Zit in de overlevingsstand en kan zich daarom niet goed focussen op zijn doelen.

Is achterdochtig naar andere mensen, omdat die hem toch niet begrijpen.

Voelt zich vaak verraden en in de steek gelaten.

Heeft meerdere keren per dag paniek – of driftaanvallen of lijkt juist star en bevroren.

Volkomen het contact verbreken met de omgeving (omdat het afgeblokt is, dus niet wanneer het opgaat in zijn bezigheid.)

Voelt een afkeer voor zaken in het alledaagse leven. Afkeer is een veelvoorkomend gevoel.

Er is natuurlijk een enorme verscheidenheid. De meesten zitten ergens in tussen een gezonde ontwikkeling en een stoornis.

Een kind of jongere die geen positieve gevoelens meer laat zien en alleen maar angst, frustratie en boosheid, is in hoge nood.

We leven in een enorm stresserende omgeving.

S ochtends haasten om op tijd op school te zijn. Als zij het speciaal onderwijs volgen, zijn ze in regel lang onderweg en moeten ze nog vroeger opstaan dan hun leeftijdgenoten die op een reguliere school zitten. Een uur voor een enkele rit is standaard, anderhalf uur is geen uitzondering. Op school wordt er van alles van hen gevraagd, zo niet geëist. Ze moeten goed leren, zich sociaal wenselijk gedragen en geen weerwoord hebben. Hun waarheidsgevoel kan diep worden aangetast.

Je zou denken dat er op het speciaal onderwijs meer begrip is voor als een leerling iets niet kan of niet aankan.

Op mijn school heerste er een cultuur dat je kinderen aan moest kunnen. De meeste leerkrachten hadden weinig kijk op autisme, ze zagen hun leerlingen als moeilijk opvoedbaar.

Terwijl het een school was waar 95% van de leerlingen autistisch is.  

Er moet gezegd worden dat er ook fijne speciale scholen bestaan, met respect en begrip voor wie iemand is, zijn manier van leren en waar hij moeite mee heeft. Waar zijn talenten en kwaliteiten de ruimte krijgen en waar rekening gehouden wordt met wat niet goed lukt. (Waarmee ik geenszins bedoel dat je het moeilijke absoluut moet vermijden, maar geef het niet onevenredig veel aandacht. Haal de druk ervan af.)

 Enkele voorbeelden daarvan heb ik gehoord of gelezen van mensen die me daarop attendeerden.

Autistische mensen hebben ruimte nodig om hun eigen ding te doen, te dagdromen.

Omdat zij indrukken grondiger verwerken en ze harder binnenkomen.

Er ligt een enorme druk op hen. Niet mee kunnen komen, ook sociaal, kan leiden tot pesterijen, uitsluiten en nare repercussies voor hun toekomst.

Juist voor degenen waarmee het nu niet goed gaat, kan het een wereld van verschil maken als zij hun eigen stem en eigen pad mogen volgen.

Zij kunnen ook in een gezonde ontwikkeling terechtkomen, al is de weg misschien langer.

Maar een kind leeft niet pas op als alles op rolletjes loopt, maar al bij de eerste positieve verandering.

Als hij merkte dat de ouders bijvoorbeeld hem (beter) begrijpen, kan hij zich ontspannen.

Je kunt nooit 100% begrijpen wat er in iemands hoofd omgaat. Dat moet je ook niet willen. Jongeren hebben ook recht op hun privacy. Maar als hun opvoeders zich moeite getroosten om zich in hem te verdiepen en waardoor ze boos, bang of afgesloten zijn, biedt dat een opening naar een betere band.

Hij voelt misschien haarfijn aan wanneer je je hart kunt openen en er een ontspannen sfeer is.

Jongeren willen niet alles meer delen met hun ouders, maar ze willen oprechte interesse. Kunnen delen waar ze van ‘aan’ gaan. In tegenstelling tot veel deskundigen, raad ik wel aan om mee te gaan in hun belevingswereld. Hij wil echt wel contact, op een manier die voor hem natuurlijk is.  

Maak je je zorgen over de toekomst of het welzijn van je kind en wil je er nu werk van maken dat hij weer vertrouwen krijgt in zichzelf en het leven.

Plan dan een coachingsgesprek in. Dan kan ik je meteen een paar gouden tips geven die je niet kunt googelen en kijken we samen of een coachingstraject met mij de juiste weg is.

info@afwijkend-en-toch-zo-gewoon.nl

Het overzicht over wat een gezonde ontwikkeling inhoudt en wanneer het een stoornis is, heb ik ook te aan het boek De kracht van Autisme, van Vera Helleman.
Zij heeft met haar autisme een vervullend en ook maatschappelijk succesvol leven opgebouwd. (Ik besef dat dit laatste niet iedereen gegeven is). Haar drie kinderen, ook allemaal autistisch, ontwikkelen zich emotioneel gezond.
Het boek is hier te vinden: https://www.verahelleman.com/nl/product/de-kracht-van-autisme-2020/

Veel groeten,

Sarah